یک دنیای بهتر: با تشکر از شما که دعوت ما را به مصاحبه قبول کردید. چند روزی است خبر اعتراض کارگران ذوب آهن شنیده می شود. اصل ماجرا از چه قرار است؟ شکل این اعتراض به چه نحوی بوده است؟ خواست ها و مطالبات کارگران چیست؟
صالح صمدی: اعتراض اخیر مشخصا روز دهم اسفند ماه صورت گرفت. شکل اعتراض و تصمیم کلی که برای اجرای اعتراض از سوی کارگران گرفته شده نپذیرفتن وعده غذایی شیفت روز کار بود. اعتراض های مشخص به سطح دستمزد و تامین امنیت شغلی و همچنین اجرای قوانین مصوب کاری سال 1365 ذوب آهن بود. طبق این قوانین هر کارگر ذوب آهن از حق مسکن٬ چه مستقم و چه با پرداخت وام مسکن با سود کم و قسط های طویل المدت٬ برخوردار بود. همچنین کارگران از حق استخدام یکی از فرزندانشان در مجتمع ذوب آهن برخوردار بودند که اصطلاحا به آن حق جذب میگفتند. در سال های اخیر با شروع موج به اصلاح خصوصی سازی که بهانه ای براى بازنشست کردن یا بازخرید پیش از موعد کارگران قدیمی بود٬ تقریبا تمام این مزایا لغو شد. همچنین مزایای دیگری چون بن خرید لباس یا شرکت تعاونی برای تامین مواد مورد نیاز کارگران ذوب آهن به تعطیلی کشیده شد. سطح پایین دستمزدها یکی دیگر از عوامل ایجاد اعتراض اخیر بود. مطالبات کارگران را در یک کلام خلاصه می توانم به این شرح توضیح بدهم. مطالبات کارگران ذوب آهن با مطالبات کارگران کارخانه های نیشکر هفت تپه خوزستان٬ لوله سازی اهواز٬ مه نخ و فرنخ قزوین٬ ریسندگی خاور٬ کارخانه قوه پارس قزوین٬ کارخانه کرم کاری کیمیکال سازی٬ شرکت نساجی در شبستر٬ کارخانه سرب و روی زنجان٬ روغن نباتی قو و کشت و صنعت شمال جملگی از یک جنس اند. فرق محتوایی چندانی ندارند. حق مسکن٬ امنیت شغلی٬ بیمه بیکاری٬ دستمزد مکفی و حق برخورداری از بیمه درمانی مناسب است. جنگ٬ جنگ مرگ و زندگی است. البته مراتب و شرایط این اعتراضات متفاوت است اما مضمون همگی یکی است.
یک دنیای بهتر: ابعاد این اعتراض در چه سطحی بود؟ چند تن از کارگران در این اعتراض شرکت داشتند؟
صالح صمدی: ذوب آهن اصفهان حدود 8500 پرسنل دارد که در پنج بخش اصلی تقسیم می شوند: کک سازی٬ کوره بلند٬ مهندسی نورد٬ فولاد سازی و کوره توحید. مشخصا حدود 1000 تا 1100 کارگر با توجه به تقسیم شیفت کاری در دو بخش توحید و کوره بلند در این اعتراض شرکت داشتند. بقیه بخش ها تقریبا از اعتراض بی اطلاع بودند. این اعتراض شامل کارگران رسمی و پیمانی می شود که راستش وضعیتشان فرق چندانی ندارند. اما فضای این مجتمع و سیاست مدیریت این بوده که همیشه بین کارکنان رسمی و غیر رسمی٬ کارگران و کارمندان٬ مهندسان و مدیران اختلافاتی را عمده کند. از گوشه و کنار شنیده میشد که بعضی از کارگران دستمزد برابر با کارگران رسمی میخواهند. این دروغی بیش نیست. این از دو حالت خارج نیست: اولا سیاست تفرقه پراکنی از وحشت اتحاد کارگری٬ ثانیا کور و کر فرض کرن کارگران. این دیگر برای هر کارگری مسلم است که وضعیت امروزش مختص به خودش تنها نیست. گریانگیر همه است. فقر و نابرابری شتری است که در خانه همه خوابیده است. حتی کارکنان شرکت نفت هم امروز مجبورند دو شغله باشند تا از پس هزینه های زندگی بر بیایند. در این شرایط این شایعه ها میخواهند کارگران را به اعتراضی جعلی متهم کنند. قصد ما بالا رفتن سطح معیشت خودمان به تنهایی نیست. این را هم بخوبی می دانیم که یا وضع همه باید عوض شود یا وضع هیچ کارگری چه پیمانی چه بازنشسته چه رسمی بهبود پیدا نخواهد کرد. سرمایه داران هم شیوه مقابله با کارگران را در ضربه زدن به اتحاد با ایجاد اختلاف های سطح پایین دیده اند.
یک دنیای بهتر: در سایت سلام دموکرات٬ سایت اتحادیه آزاد کارگران بیانیه ای به اسم کارگران ذوب آهن خطاب به مدیر مجتمع فولاد آمده بود. الفاظی چون فولاد مردان در آن بکار برده شده بود. داستان چیست؟
صالح صمدی: من قبل از این مصاحبه از وجود چنین اطلاعیه ای از جانب شما با خبر شدم. من هر نوع نوشتن چنین اطلاعیه ای به هر مرجعی را از سوی کارگران تکذیب می کنم. این لحن بیشتر شبیه به لحن خود دوستان اتحادیه کارگران آزاد است تا ادبیات کارگری! این بیشتر شبیه دوستی خاله خرسه است. اینها از سویی خود را مدافع کارگر جا می زنند پای اعتراض این چنین زه می زنند و به قول خودشان قصد در روتین کردن مبارزه دارند. اگر روتین کردن مبارزه بیرون کشیدن خصلت رادیکال از آن و دادن تصویری متضرع از کارگران به رسانه ها است٬ کارگران صد سال دنبال این نوع روتین کردن نخواهند رفت. این بیانیه تصویری حسود و سطح پایین از کارگران ذوب آهن و همچنین تصویری مرفه از کارگران فولاد میدهد. کدام شرافتی اجازه به این همه دروغ می دهد؟ شما یک کارگر فولاد را نشان بدهید که زندگی اش سر و سامانی داشته باشد. در این بلبشو صد یا صد پنجاه هزار تومان دردی از کسی دوا نکرده و نمی کند. یک ویزیت دکتر متخصص و یک نسخه میکند اختلاف حقوق کارگران! اما یا این دوستان تصویر خامی دارند یا منفعتی در جنبش های اعتراضی کارگران نمی بینند. در گذشته هم مصالحه را به مبارزه ارجحیت داده اند! من قصد توهین به کسی را ندارم اما این خط راستش بیشتر شبیه مواضع راه کارگر در زمان انقلاب است. اگر از اینها شنیدید کارگران در انتخابات آتی قصد شرکت دارند تعجب نکنید٬ اما هیچگاه باور نکنید! خواست من برداشتن این نامه جعلی از تمام سایت هاست! نصف مجموعه این اعتراض به زنها هم مربوط می شود. اصلا تقسیم جنسیتی حال بهم زن است مردها! زمان انقلاب هم سازمان های سنتی با این الفاظ قصد تحریک داشتند. گویا مردانگی کسی باعث رادیکالیسم اعتراضی اش میشود. اینها تضادهای عمیق تر طبقاتی را با این الفاظ لاپوشانی می کنند.
یک دنیای بهتر: با تشکر از توضیحاتی که داديد٬ مسلما در رابطه با انتخابات طبقه کارگر ایران همیشه صحنه را بر سر رژیم اسلامی خراب کرده است. نمومه افتضاح رفسنجانی در استادیوم آزادی نمونه گویایی است. بگذریم. آیا کارگران به این اعتراض بسنده خواهند کرد؟ آیا فکر نمیکنید این نوع اعتراض هم شیوه سنت کارگری نیست؟
صالح صمدی: مسلما نه! اما کارگران ذوب آهن در گذشته شیوه های اعتراضی گوناگون را از خود نشان داده اند. اعتصاب آذرماه بازنشستگان چشمه از قدرت اعتراضی کارگران بود که استاندار را هم تا اتوبان شهر کرد کشاندند. اما این نوع اعتراض ابدا مرحله اول و آخر اعتراض نیست. مسلما نوع برخورد هیات مدیره به مطالبات نوع اعتراض های بعدی ما را تعیین می کند. البته تجربه نشان داده تا همین مرحله هم موفق به اخذ امتیازاتی خواهیم شد. در صورت پافشاری اعتراض ما جدی تر و در صورت عقب نشینی مدتی تمرکز نیرو می کنیم. اما تقریبا برای همه ما روشن است بدون ایجاد یک سد مستحکم کارگری و تحمیل قوانین هر دستاوردی گذرا و زود گذر خواهد بود. یکی از قصد های ما ایجاد سازمان مستحکم کارگری با اختیارات علنی در کارخانه است. بغیر از چند موقعیت خاص تقریبا کارگران دخالتی در مدیریت کارخانه نداشته اند. خواست هایی در این زمینه با فروش سهام به کارگران پاسخ داده شد. اما این جوابگو نیست. یکی از قصدهای پیشروی ما داشتن نمایندگانی در هیات مدیره به انتخاب خودمان است.
یک دنیای بهتر: با تشکر از شما که وقتتان را در اختیار خوانندگان ما گذاشتید.
صالح صمدى: با تشکر مجدد!
